Pogoda we Włoszech i Hiszpanii w 2023 spowodowała straty w uprawach

Niespodziewane mrozy, ekstremalne upały, nawalne deszcze i antycyklony, to rzeczywistość osób uprawiających warzywa i owoce we Włoszech i Hiszpanii.

Poczucie narastania konsekwencji zmian klimatycznych wydaje się powszechne, a efekty najbardziej dotykają producentów żywności, powodując straty w uprawach. Regularność szkód wywoływanych przez różnorodne i ekstremalnie intensywne zjawiska pogodowe dobrze obrazuje podsumowanie trudności, z jakimi mierzą się producenci owoców i warzyw we Włoszech i Hiszpanii.

Sytuacja we Włoszech

Co najmniej od sześciu lat włoscy producenci, w początkach roku i wiosną muszą się mierzyć z falami przymrozków lub wręcz stałych — około dwutygodniowych — mrozów. Może powodować to straty w takich uprawach jak brzoskwinie i nektarynki. Jeśli w tym roku podobnie jak w ubiegłym pojawią się mrozy, w kwietniu lub maju może to po raz kolejny oznaczać w niektórych regionach 100% utraty plonów wczesnych jabłek.

Pozostałe niekorzystne zjawiska pogodowe

Inne niekorzystne zjawiska występujące we Włoszech już w tym roku to cyklon Nikola o prędkości wiatru do 100 km/h. W połączeniu z ulewnymi opadami deszczu i śniegu oraz bardzo dużym spadkiem temperatury spowodował znaczące podtopienia wielu upraw i zniszczenie szklarni. Osobnym tematem są szkody wywołane przez wydłużające się z roku na rok fale upałów, trwających mniej więcej od czerwca do przełomu października i listopada. Zeszłoroczne odnotowane temperatury wahały się miedzy 32-43 °C.

Z czym mierzą się obecnie producenci owoców i warzyw w Hiszpanii?

Sytuacja producentów z Półwyspu Iberyjskiego również nie jest łatwa. Podobnie jak we Włoszech, część hiszpańskich szklarni położonych na południowym zachodzie ucierpiała skutkiem gradobicia, które jak się szacuje, objęło powierzchnię 250 ha. Po nich nadeszły burze i związane z tym podtopienia. Straty notuje się w takich uprawach jak: marchew, ziemniaki i wczesne melony. Podobnie silne gradobicia miały miejsce w tym samym regionie w roku ubiegłym.

Szereg z ponoszących straty gospodarstw nie było ubezpieczonych. W innych regionach kraju utrzymują się mrozy. Już teraz wiadomo, że w całej Hiszpanii wielkość produkcji szklarniowych pomidorów, ogórków, papryki, bakłażana i cukinii jest mniejsza o 15-25% w zależności od uprawy.

Straty w uprawach owoców i warzyw – refleksje końcowe

Wydaje się, że tak producenci owoców i warzyw we Włoszech i Hiszpanii, jak i wszyscy rolnicy na całym świecie, powinni się już teraz przyzwyczajać do regularnego, wcześniejszego, przeciwdziałania różnorodnym anomaliom pogodowym, zwłaszcza takim jak „jęzory mrozowe”.

One z roku na rok pojawiają się w Europie coraz wcześniej, sięgając coraz dalej w jej głąb. Warto więc zainwestować w siatki, ogrzewanie upraw, czy zmianę odmian na mrozoodporne, aby przynajmniej próbować ograniczyć ewentualne straty. Nie można bowiem całkowicie wykluczyć zaistnienia w przyszłości czarnego scenariusza, w którym wysokość oczekiwanych odszkodowań, za straty mrozowe, może przekroczyć możliwości jakiekolwiek systemu ubezpieczeniowego.